Özgür iradenin yaratıcı yolculuğu

Destek Yayınları Felsefe Serisi’nin yeni kitabı, Henri Bergson - Gerçekliğin Bütününe Ancak Sezgi Yoluyla Ulaşırız'da Melis Uygur Bibika, 20. yüzyıl felsefesinde önemli yer tutan, Sezgicilik akımının kurucusu Henri Bergson’u anlatıyor.

Sezgiciliğe göre bilginin, özellikle felsefe bilgisinin kaynağı ve temeli olarak görülen sezgiye -felsefi bir kavram olarak- akıl, zihin ve soyut düşünme karşısında öncelik ve üstünlük tanınır. Varlığın madde ve fizik gerçekliğe indirgenemeyeceğini savunan Bergson’a göre varlıkları bize oldukları gibi veren bilgi, sezgidir. Bergson’un gerçeği dolaysızca kavrama yetisi olarak anlamlandırdığı sezgi, algıların ve zihnin bir tür birleşimidir ve bilgiye aracısız ulaşmayı, doğrudan kavramayı sağlar.

Bu kitap, zamanın ve hareketin doğasını inceleyen, yalnızca felsefe alanında değil sanatta da iz bırakarak adından söz ettiren bu özel filozofun fikirlerinin özünü anlamak isteyen herkes için bir kaynak…

"Yaratılış bir gizem değildir, özgür eylemlerimiz sırasında duyumsadığımız şeydir."

"Analiz ederek kavrayan zekânın dışında bir bilme biçimi mümkün müdür? İçinde yaşadığımız kesintisiz değişimi, kavramlarla hareketsiz hale getirmeden, parçası olduğumuz bütünsel yaratımı kucaklayan bir bilme biçimi... Hatta kolumuzdaki saatlerle ölçtüğümüz anların, aslında bir ezginin notaları kadar bütünsel olduğunu fark eden ve zamanı mekâna dönüştürmeyen bütünsel bir kavrayış... Öyle bir kavrayış ki tabiatı gereği geriye doğru bakmaya zorlanmış aklın tersine, yönü yaşama doğru olan bir düşünme biçimi...

20. yüzyılın en önemli filozoflarından Henri Bergson’a göre, dünyayı gerçekten olduğu gibi kavramak ancak “sezgi” sayesinde mümkündür. Sezgi, analiz eden aklın tersine, kendini nesnesinin yerine koyarak, onu içeriden ve bütünsel olarak kavrayan bilgidir. Sizleri zamana, mekâna, harekete, belleğe, dile, bildiğiniz tüm metafizik kavramlara yeniden bakmaya davet eden Bergson’la kendinizi bambaşka bir gerçekliğin içinde bulacaksınız."

HENRI BERGSON - GERÇEKLİĞİN BÜTÜNÜNE ANCAK SEZGİ YOLUYLA ULAŞIRIZ

Melis Uygur Bibika

Destek Yayınları, 2024

80 s.