Kitaplar Tehlikelidir

Uğur Karaca

Okurken heyecanlandıran kitaplardan biri Kağıt Ev. Bitirdikten sonra kitaplığımda Kafka’nın Dönüşüm ve Gogol’un Burun kitaplarının yanına koydum. Bazı kitaplar bittikten sonra da yolculuğuna devam eder okurun zihninde ve yeniden yazılma sürecine girer. Bu yazı bir kitap tanıtım yazısından çok, kitabın bende bıraktığı izler üzerinden yola çıkarak, içimde savrulmuş kelimeleri tekrar bir araya getirme çabasıdır.

“ Kitaplar günahkar kadavralar gibi beliriyordu, kumulların arasında” …. “ ışığını arayan ve yeniden kumullara gömülen kitaplar” Syf.75

Arjantinli yazar Carlos Maria Dominguez, Kağıt Ev romanıyla, birinci katmanda kitap tutkunlarının kitaplarla ilişkilenme biçimlerine değinerek, okura çok tanıdık gelen kitapla ilişkilenmeleri ele alıyor. Kitaptaki alegori gerçekle o kadar ilintili ki; okuyucu birinci katmandaki aktarımlarından, diğer katmanlarına inme gereksinimi duymuyor. Kitap üzerine yapılan yorumlara bakıldığında, bu ilk katman öğeleri göze çarpıyor. Kitapları saklama, kitaplara yüklediğimiz o büyük anlamlardan, kendimize yarattığımız büyük evrenler… O kadar büyük ki; içinde evin yolunu unutacak kadar dolaşacağımız ve gerçekliğimizi unutacağımız bir yaratım.

“Büyükannem ne zaman yatakta kitap okuduğumu görse bana, “Bırak şunu, kitaplar tehlikedir,” derdi. Yıllarca bunu onun cehaletine verdim, ama zaman Alman büyükannemin bilgeliğini kanıtladı” Syf.12

“Bir kitap okudum, hayatım değişti” sözünden yola çıkarak, hayatımız boyunca bize büyülü bir evrenin kapılarını açacak aydınlanmayı aradığımız kitapların sayfaların arasında gezinirken, Dominguez bize kitapların tehlikeli olabileceğinden söz ediyor.

2002’de yayınlanan ve kısa sürede yirmiden fazla dile çevrilen kitap, bir kadının Emily Dickinson’ın şiirlerinin eski bir baskısını alan ve ilk köşe başında tam da ikinci şiiri okumaya başladığı sırada bir arabanın altında kalmasıyla başlıyor. Kitapların insanlarla ve insanların kitaplarla kurduğu çift yönlü iletişim üzerinden devam ediyor. Kemal Varol’un bir saç teline tutunan hayatı konu aldığı son kitabı Kara Sis’te olduğu gibi, seksen dokuz sayfa olan Kağıt Ev’de de kitabın üzerindeki çimento izinden yola çıkıyor anlatıcı.