Ara


Annelik, sessiz bir direniş
Demet İnan, Jaqueline Rose’un Anneler romanı ile Mike Mills’in 2021 yapımı C’mon C’mon filmi üzerine yazdı: "Rose’un bu kitabının en büyüleyici taraflarından biri, mitolojik hikayelerden başlayıp İncil anlatılarına, Freud’un psikanalizine, oradan da Sheakspeare’in Hamlet’teki Gertrude’una ve Macbeth’deki Lady Macbeth’e uzanan geniş bir yelpazede annelere yaklaşıma bakışı." “Anneler dolu dolu yaşanmış bir hayatın en zor yönleriyle temas halinde olmaktan kaçamaz. Öyleyse neden

Litera
14 dakika önce


Derinlere gömülü define, elbette insanın ta kendisi
Umut Kaygısız, İlay Bilgili'nin 2025 Sait Faik Abasıyanık Hikâye Ödülü kısa listede yer alan Onca Günah Varken adlı kitabı üzerine yazdı: "Yazar, yeryüzünün sayısız imtihanıyla mücadele eden insanı, birbirinden sert ve sade hikâyeleriyle doğadan ve toplumdan soyutlamaksızın günahlarıyla yüzleştiriyor." 2025 Sait Faik Abasıyanık Hikâye Ödülü kısa listede yer alan Onca Günah Varken , dünyanın ortasında bir başına bırakıldığı hissini iliklerine kadar yaşayan insanın çırpınışlar

Litera
21 saat önce


Yaratıcılık Ritüelleri 66 / Mehmet Bilal Dede: “Fikir geldikten sonra ‘tatlı bir huzursuzluk’ başlıyor.”
"Fikir geldikten sonra hemen oturup yazmaya başlamıyorum, sadece bir cümlelik ana fikri tarihiyle birlikte not alıyorum ve artık onunla yatıp onunla kalkıyorum. " Yazarların yazma deneyimlerine odaklanan Yaratıcılık Ritüelleri'nde Semrin Şahin'in bu haftaki konuğu Mehmet Bilal Dede. Yaratıcı sanatlarda akışta kalmanın, kendimizi yaratma anının içinde tutarak, sürüklenmeden kalabilmenin ne kadar zor olduğu bilinen bir gerçek. Bizi “an” a döndürecek bazı küçük totemler, seremon

Litera
3 gün önce


"Korkacak bir şey yok"
Şule Tüzül, Georgi Gospodinov'un Bahçıvan ve Ölüm adlı romanı üzerine yazdı: "Gospodinov'un tüm romanları otobiyografik özellikler taşıyor ancak Bahçıvan ve Ölüm baştan sona yazarın yaşamından bir kesiti, yaşamının en zor süreçlerinden birini, kanser teşhisi konan babasını, tedavi ve ölümü sonrası süreçteki ilişkilerini anlatıyor. Ama ne anlatma." İnsanı duygusal olarak çok zorlayan, boğazımı düğüm düğüm eden, yaşamın bakmaya cesaret edemediğim yerlerine baktıran, düşünmekt

Şule Tüzül
4 gün önce


Bu coğrafyada kadınlar, yalnızca kaderle mücadele etmez, kaderi belirleyenlerle de mücadele eder
Demet Eker, Ömür Müzeyyen Yılmaz’ın romanı, Defne Yangını üzerine yazdı: "Yılmaz’ın romanı, bir kaybı bulmaktan çok bir sessizliği duymak üzerine kurulu." Bazı romanlar okuru kendi içine çağırır. Ömür Müzeyyen Yılmaz’ın Defne Yangını da bu çağrılardan biri. Sözünü yükseltmeden, bağırmadan söylüyor ama her cümlesi yerin altından gelen bir uğultu gibi derinden duyuluyor. Romanın merkezinde bir kayboluş var, küçük Defne’nin kayboluşu ama yazarın derdi bir ailenin dengesini, bi

Litera
5 gün önce


Küllerin ve suskunluğun dayanılmaz ağırlığı
Aynur Kulak, Müphem Tiyatro’nun iki oyunu, üç sezondur sahnelenen Küller Küllere ve tiyatro seyircisiyle yeni buluşan Lie Low, odağında insan ilişkileri, travmalar, belleğin parçalı yapısı, kişisel ve ülke tarihleri üzerine kurduğumuz suç ortaklığı, güvenin gözenekli yapısı ve iyileşme, iyi olma, seçimlerimiz ve feda ettiklerimiz çerçevesinde kapsamlı bir inceleme yazdı. Müphem Tiyatro’nun iki oyunu Küller Küllere ve Lie Low odağında yazmak taşlı bir yolda yürümekten farksız

Aynur Kulak
7 Ara


Aynalar ve melekler şehrinin elçisi bir yazar: Janet Frame
“Frame, özkurmaca aracılığıyla kendi anlatısı üzerinde estetik bir denetim kuruyor. Zorlu bir çocukluğa, ruhsal hastalık ve dışlanmayla mücadelesine ve her türlü kurumsallaşmaya dair gerçek bir içgörüyü, estetik ehliyetiyle yakalıyor.” Nilay Kaya, Janet Frame’in artık modern klasikler arasına girmiş yapıtı Soframda Bir Melek üzerine yazdı. Özkurmaca (autofiction) türü denince benim aklıma son zamanlarda en çok Nobelli yazar Annie Ernaux geliyor. Bu görece yeni keşfedilmiş

Nilay Kaya
5 Ara


"Hermann, yumak haline getirdiği geçmişi kalemiyle işleyerek ortaya bir eser çıkarıyor."
Neslihan Bağlaç, Judith Hermann'ın kitabı, Birbirimize Her Şeyi Söyleyebilirdik üzerine yazdı: "Kendine özgü anlatımıyla ilerleyen satırlarında, insan bir başkasına kendini ne kadar anlatırsa anlatsın, en sonunda anlaşılmanın kendisine kaldığını hissettiriyor." İnsan, konuşabilen bir canlı türüdür. Konuşarak kendini anlatmak isteyen insan, karşı taraftan anlaşılmayı talep eder doğal olarak. İletişim kurmak, anlatmak, anlamak, anlaşılmayı istemek insan olmanın gerekliliğidir.

Litera
4 Ara


Yaratıcılık Ritüelleri 65 / Nurhan Suerdem: "Panik hali yaratım sürecini ketler."
"Bir öykü konusu aklıma geldiğinde, onunla yaşarım. Süreç tamamlandıktan sonra onu yazmaya başlarım." Yazarların yazma deneyimlerine odaklanan Yaratıcılık Ritüelleri'nde Semrin Şahin'in bu haftaki konuğu Nurhan Suerdem . Yaratıcı sanatlarda akışta kalmanın, kendimizi yaratma anının içinde tutarak, sürüklenmeden kalabilmenin ne kadar zor olduğu bilinen bir gerçek. Bizi “an” a döndürecek bazı küçük totemler, seremoniler, bazı ritüellerin olmasının yaptığımız çalışma üzerinde od

Semrin Şahin
1 Ara


Kendi Rüzgârında Uçmak: Modern kadının içsel yolculuğunu anlatan çarpıcı bir ilk roman
LiteraEdebiyat, Seçilay Yıldız’ın ilk romanı Kendi Rüzgârında Uçmak'ı; modern kent yaşamında sıkışmış kadınların içsel yolculuğunu, kırılganlıklarını ve görünmez çatlaklarını anlatan bu etkileyici metni inceliyor. Modern şehir insanının görünmez yaralarına, kadın dostluklarının içsel çatlaklarına ve “kendini bulma” serüvenine odaklanan Kendi Rüzgârında Uçmak , Seçilay Yıldız’ın gözlem gücü yüksek, duygusal derinliği güçlü ilk romanı. Ekonomi eğitimi almış, uzun yıllar kurums

Litera
29 Kas


Ustalığını bağıra bağıra fısıldayan bir kitap: Zürafa Sesi
Umut Kaygısız, Selcan Kırnal'ın kitabı, Zürafa Sesi üzerine yazdı: "2025 Şennur Sezer Emek-Direniş Ödülleri’nde öykü dalında birincilik kazanan Selcan Kırnal, Zürafa Sesi ile klişelerin, tekrarın ve edebi güvenli bölgelerin çok ötesine geçen bir anlatı dünyası kuruyor." Onu gördüğünüz an tanışmak istediniz. Haydi, itiraf edin. Konuşmaktaki gayeniz sesini duymak ya da düşüncelerini işitmek değildi. Ne söylerse söylesin işe yaramayacaktı kulaklarınız. Çünkü kalbe hizmet ettiğ

Litera
27 Kas


Acı, mizah ve umudun buluştuğu öyküler
Gönül Malat, Yasemin Akçam Ateşman'ın yeni kitabı Sahi Siz Kimdiniz? üzerine yazdı: " 12 Eylül faşist darbesinin insanlara yaşattığı çileyi, devlet zulmünü annesi Perihan Akçam’ın bıraktığı yerden, Onca Çileden Sonra ’dan alıp okuyucularıyla buluşturuyor." Gitti dostlar, şölen bitti, ne eski heyecan ne hız Bir yangın ormanından püskürmüş, genç fidanlardı Güneşten ışık yontarlardı, sert adamlardı Hoyrattı gülüşleri, aydınlığı çalkalardı Gittiler akşam olmadan, ortalık karardı*

Gönül Malat
24 Kas


Kendinden gitmek ve kendine varmak arasında: Arayış baki
Özlem Akkel, Didem Ünal Demir’in Bu Cenazeyi Bana Lütfeder Misiniz? romanı üzerine yazdı: "'Bu hayat çok yordu beni! Her şeyi bırakıp sakin bir Ege kasabasına yerleşmek istiyorum! -ama ben bunu geçen ay yapmıştım zaten,' diye başlıyor roman ve diyor ki, kendinden ve olası hayatından kaçmak mekân değiştirmekle mümkün olmuyor." İnsan kırklarına doğru kabuk değiştiriyor. Yenilenmek ihtiyacı, şimdiye kadar taşıdığı tüm hayatı geride bırakmayı gerektirebiliyor çoğu zaman. Kolay m

Litera
19 Kas


Bir oyun formu içinde kopan şiirsel kıyamet
Aynur Kulak, 9/8'lik Kıyamet tiyatro oyunu üzerine yazdı: "Dünyanın ve insanın yıkımına dair tüm çağrışımları içinde barındıran oyun boyunca korku duygusundan ziyade neden sevgi, umut, aşk, bağlanmaya dair duygu dalgalanmaları içerisinde sürüklendik." Fonu, zemini ve çepeçevre tüm detaylarıyla son derece gerçekçi bir dünya düzeninin hikayesi bu; geldiğimiz noktanın hikayesi de denebilir 9/8’lik Kıyamet için. Görünür ve görünmez kısımları, doldurduğu ve boşlukta bıraktığı alan

Aynur Kulak
17 Kas


Değişim göstermeye çalışmak: Sırların Sırrı
Tugay Kaban, Dan Brown'un son romanı, Sırların Sırrı üzerine yazdı: "Dan Brown'un, romanlarında üç temel yapıtaşını bir araya getirdiği mâlum: Semboller, bilim ve inanç. Sırların Sırrı'nda , bu üçlü denkleme yeni bir bilinmeyen ekliyor: Bilinç" Dan Brown’a popüler kültürün “entelektüel mühendisi” demek, bir nevî alışkanlık oldu. Romanlarında üç temel yapıtaşını bir araya getirdiği mâlum: semboller, bilim ve inanç. Bu formül, yazarın Da Vinci Şifresi ’nden Başlangıç ’a uzana

Litera
16 Kas


Bir yazarın zihnine misafirlik
Umut Kaygısız, Banu Yıldıran Genç'in kitabı, Yan Yana Durduğumuz Zamanlar üzerine yazdı: "Görünmeyeni değil, bilakis bilinip de dile sürülmeyeni yakınlaştırıyor yazar ve kitabının her bölümünde yüreğinizi ele geçiren bu his, belli bir cümleyi ittiriyor dudaklarınızdan: 'İşte hayat tam burada. Yanı başımızda.'" “Babamdan katillerin beceremediği bir şeyi daha öğrendim hem; hakikati kelimelere dökmek, böylece onların yalanlarından daha uzun süre yaşayacak hakikat,” diyor Héctor

Litera
14 Kas


Anadolu insanının dramı: Göl İnsanları
Nilüfer Kuzu, Kemal Tahir'in Göl İnsanları kitabı üzerine yazdı: "Çankırı Cezaevi’nde yazmaya başladığı sekiz öyküden oluşan Göl İnsanları ’nda da Bir Kodoşluk Hikâyesi haricindeki öyküleri Anadolu’da geçer ve o insanların dramını anlatır." Kemal Tahir, öykü kitabı Göl İnsanları ’nda romanlarında olduğu gibi tarihi bir gerçekliği kurgu ile harmanlayarak vermeye çalışmıştır. Yazarın gerçeği görebilmesi için öncelikle toplumun olmazsa olmaz öğesi insanı anlaması gerekir. Kemal

Litera
12 Kas


Kimi zaman düşü görmek için uyumak gerekmez bazen uyanık olmak, en tuhaf rüyadır
Tuba Ayşe Özgür, Haruki Murakami’nin romanı, Sahilde Kafka üzerine yazdı: "Murakami, bu romanında rüyayı bir kaçış alanı değil, gerçeğin alternatif dili olarak kurar." Bazı kitaplar vardır, onları okumazsın içine düşersin. Murakami’nin Sahilde Kafka sı da böyledir. Bir rüya gibi başlar, ama sabah uyandığında hâlâ seninle kalır; çünkü seni kendi düşüne değil, kendi bilinçdışına sokmuştur. Ve o andan itibaren artık kitap bitmez, sadece başka bir biçimde var olmaya devam eder.

Tuba Ayşe Özgür
12 Kas


Yaratıcılık Ritüelleri 64 / Seda Aksoy Evren: "Yazarken içimdeki lunaparkın kapısı aralanıyor"
“ Alacakaranlıkta geçirilen dakikalar hem çocuk Seda’ya hem de kalemime iyi geliyor. ” Yazarların yaratım süreçlerine odaklanan "Yaratıcılık Ritüelleri Söyleşileri"nde Semrin Şahin'in bu haftaki konuğu, Seda Aksoy Evren Yaratıcı sanatlarda akışta kalmanın, kendimizi yaratma anının içinde tutarak, sürüklenmeden kalabilmenin ne kadar zor olduğu bilinen bir gerçek. Bizi “an” a döndürecek bazı küçük totemler, seremoniler, bazı ritüellerin olmasının yaptığımız çalışma üzerinde oda

Semrin Şahin
11 Kas


İnsanın kırılganlığı ile kibri arasındaki muhteşem Dünya
Şule Tüzül, Samantha Harvey'in 2024 Booker Ödülü'ne layık görülen romanı Yörüngede üzerine yazdı: " Yörüngede , iyi bir edebiyat eserinin olmazsa olmazları söylemlerini yerle bir edip, edebiyatın kural tanımazlığının, sınırsızlığının ve özgürlüğünün en iyi örneklerinden biri olarak dünya edebiyatında yerini alıyor." İngiliz yazar Samantha Harvey'in 2024 Booker Ödülü'ne layık görülen romanı Yörüngede , iyi bir edebiyat eserinin olmazsa olmazları söylemlerini yerle bir edip, e

Şule Tüzül
8 Kas



















