Ormanı Planlamak

6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremde hayataını kaybeden Fatma Önder Özşeker'in kaleme aldığı Ormanı Planlamak Planlama Aklının Bir Eleştirisi, Sibel Yardımcı'nın katkılarıyla okuruyla buluştu.

"Bu çalışma, Türkiye’de ormanın nasıl sorunsallaştırıldığı, nasıl planlandığı ve bu planlama mantıklarının iklim değişikliğine yönelik politikalardan nasıl etkilendiği sorularından yola çıktı. Cumhuriyet’in ilk yüz yılına baktığımızda, bu sürecin üretim-koruma sarkacında şekillendiğini söylemek mümkün. 2000 sonrası döneme çevreyi koruma söylemi damga vurduysa da, ormanlar yoğun bir üretim rejimi içinde planlanmaya devam ediyor.

Ancak çalışmada üretimci ve korumacı planlamayı birbirine karşıt yaklaşımlar olarak ele almıyorum. Ormanı planlamanın, ister odun üretimi için olsun, ister biyoçeşitliliği korumak için olsun biyopolitik müdahaleler olduğunu iddia ediyorum.

Bu vurgu, niçin önemli? İlk olarak, her iki planlama yaklaşımının da nesnellik bir yana, değer yüklü süreçler içerdiğini ortaya koyuyor. Bu müdahalelere içkin belirsizliklere ve deneyselliklere işaret ederek, başka görme biçimlerine imkân tanıyor. Kendi bilimselliğinin politikliğini kabul eden bir planlama ve koruma pratiğini araştırmaya davet ediyor. İkinci olarak, modernist mekânsal planlama geleneğinin insan ve sermaye merkezli başat yönelimine karşı, insandan ibaret olmayan bir dünya tasavvuruna ve bu tasavvura dayanan epistemolojik hareket noktalarına kapı aralıyor. Bu bağlamda ve son olarak, nesnelliğin yerine insandan ibaret olmayan dünyalara karşı sorumluluğu koyuyor."

— Fatma Önder Özşeker

Fatma Önder Özşeker

1986 yılında Adıyaman’ın Besni ilçesinde doğdu. 2004’te Besni Anadolu Lisesi’nden, 2010’da Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden mezun oldu. 2013’te University College London (UCL) Kentsel Çalışmalar Yüksek Lisans programını, 2022’de Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehircilik Doktora programını tamamladı. 2014-16 yılları arasında Siirt Üniversitesi’nde, 2017-22 yılları arasında Kırklareli Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. 2022 yılı sonunda Kırklareli Üniversitesi Şehir Bölge Planlama Bölümü’ne doktor öğretim üyesi olarak atandı. 2018 yılında oğlu Ali Deniz’i dünyaya getirdi. 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem esnasında kaldığı Adıyaman Besni’deki babaevinin bulunduğu binanın yıkılması sonucunda hayatını kaybetti.

ORMANI PLANLAMAK

Fatma Önder Özşeker

Hazırlayan: Sibel Yardımcı

Metis Kitap, 2024

Tür: Kurgudışı

280 s.