Devrimci geçmişin yeni bir entelektüel tarihi
Araştırmalarında 20. yüzyılın siyasi ve entelektüel tarihinin yanı sıra çağdaş dünyadaki şiddetin sosyal ve kültürel tarihine odaklanan Prof. Enzo Traverso’nun, Devrim – Bir Entelektüel Tarih adlı çalışması, Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlandı.
Devrimci geçmişin yeni bir entelektüel tarihini sunan kitapta Traverso, 19. ve 20. yüzyıl devrimlerinin odağında, toplumsal değişimlerin nasıl gerçekleştiğini olumlu ve olumsuz yönleriyle birlikte ele alıyor.
Enzo Traverso’nun, Ayrıntı Yayınları’nın Tarih dizisinde yerini alan Devrim – Bir Entelektüel Tarih adlı kitabını dilimize Osman S. Binatlı çevirdi.
Bu kitap on dokuzuncu ve yirminci yüzyıl devrimlerinin tarihini, başka birçoğunun yanı sıra Marx’ın “tarihin lokomotiflerini”, Aleksandra Kollontay’ın cinsel açıdan özgürleşmiş bedenlerini, Lenin’in mumyalanmış bedenini, Auguste Blanqui’nin barikatlarını ve kızıl bayraklarını, Paris Komününün Vendôme Sütununu yıkışını da içeren bir “diyalektik imgeler” takımyıldızı oluşturarak yeniden yorumluyor. Marx ve Bakunin’den Luxemburg ve Bolşeviklere, Mao ve Ho Şi Minh’ten José Carlos Mariátegui, C.L.R. James ve Güney’in diğer isyankâr ruhlarına, dışlanmışlar ve paryalar olarak çeşitli devrimci entelektüel profilleri çizerek teorileri, onları ayrıntılandıran düşünürlerin varoluşsal güzergâhlarıyla bağlantılandırıyor. Ve son olarak, devrim ile komünizmin yirminci yüzyılın tarihini bu denli derinden biçimlendirmiş olan iç içe geçişini çözümlüyor.
“Yazar ile konunun mükemmel bir ortaklığı! Enzo Traverso siyasi tahayyülde devrimlerin kavramlarının ve imgelerinin zihin bulandıran varlığının ustalıkla ifade edilmiş bir değerlendirmesini bize sunmakla en yetenekli Marksist akademisyendir. Şaşırtıcı akademik uzmanlığı, çok sayıda son derece ilginç aktörün ve düşünürün yanı sıra on dokuzuncu ve yirminci yüzyıldan zengin bir malzeme dokusunu açığa çıkarmak üzere çarpıcı bir zarafetle sergileniyor. Devrim sofistike ve esnek yorumlarıyla anıtsal bir ilerlemedir; kitap aynı zamanda bir romancının anlatım gücü ve dramatik coşku konusundaki yeteneğiyle tamamlanan, ferahlatıcı derecede kesin, titizce derli toplu bir anlatım sanatında ustaca bir performanstır.”
Alan Wald, H. Chandler Davis Collegiate Professor Emeritus, University of Michigan
“Devrimlerin imgeleri üzerine bu parlak deneme, bu konudaki geniş tarihyazımsal yazında eşdeğeri olmayan biricik bir deneydir. Marx’tan, Troçki’den ve Walter Benjamin’den esinlenerek, geçmişi aydınlatan lambalar işlevi gören bir diyalektik imgeler montajı olarak inşa edilmiştir. Kendi kuşağının muhtemelen en yetenekli tarihçisi olan Enzo Traverso “evrensel meta şeyleşmesi ahtapotu” olarak adlandırdığı şeye karşı düşmanlığını gizlemiyor; geçmiş devrimleri idealize etmeden, bu büyüleyici ve heterodoks araştırma eserinde tarihsel deneyimin belleğini muhafaza etmek istiyor. Benjamin’i alıntılayarak: Geçmişin üzerimizde sahip olduğu iddiayı görmezden gelemeyiz…”
Michael Löwy
Enzo Traverso, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Cornell Üniversitesi’nde profesördür. 1957 yılında Gavi’de doğdu. Kendi deyimiyle “Katolik-komünist bir ailede” büyüdü. Enzo Traverso, Cenova Üniversitesi’nde çağdaş tarih eğitimi aldıktan sonra 1985 yılında Paris’e taşındı ve Michael Löwy yönetimindeki Marksistler ve Yahudi Sorunu üzerine bir tezi tamamlayarak 1989 yılında EHESS’ten doktorasını aldı. 1989 ve 1991 yılları arasında Uluslararası Araştırma ve Eğitim Enstitüsü’nde, ardından Picardy Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak işe alındığı 1995 yılına kadar Nanterre’deki BDIC’de çalıştı. 2009’dan beri siyaset bilimi profesörüdür. Ayrıca Paris-VIII Üniversitesi’nde (1993-1995) ve EHESS’te (1995-1997) öğretim görevlisi olarak ders vermiştir. Almanya (Berlin Özgür Üniversitesi), Belçika (Brüksel Özgür Üniversitesi), İtalya (Macerata Üniversitesi, Venedik Üniversitesi), İspanya (Valencia Üniversitesi, Barselona Özerk Üniversitesi), Arjantin’deki (La Plata Ulusal Üniversitesi) ve Meksika (UNAM, INAH, Claustro Üniversitesi) gibi çeşitli üniversitelerde misafir profesör olarak bulunmuştur. Birçok Avrupa ve Latin Amerika ülkesinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da konferanslara katılmış ve konferanslar vermiştir. La Quinzaine littéraire (1993-2000), Lignes (2002-), Illusio (2004-), Contretemps (2001-2007) dahil olmak üzere birçok Fransız ve yabancı derginin yayın kurulu ve bilimsel konsey üyesidir. La Fabrique’in (1998-2008) editoryal ekibinin bir üyesiydi. Araştırmaları 20. yüzyılın siyasi ve entelektüel tarihinin yanı sıra çağdaş dünyadaki şiddetin sosyal ve kültürel tarihine odaklanmaktadır. Enzo Traverso, Devrimci Komünist Birliği’nin (LCR) bir üyesiydi (bu hareket 2009’da ortadan kaybolana kadar) ve bu sıfatla Rouge ve Critique Comunist yayınlarına katkıda bulundu.
Türkçe’de yayımlanan kitapları şunlardır:
Yahudi Meselesi ve Marksistler (Yazın); Geçmişi Kullanma Klavuzu (Versus).
L’histoire Comme Champ de Bataille / Interpréter les violences du xxe siècle
(Savaş Alanı Olarak Tarih / XX. Yüzyılın Zorbalıklarını Yorumlamak, Çev. Osman S. Binatlı, Ayrıntı Yay., 2013.)
La fin de la modernité juive / Histoire d’un tournant conservateur (Yahudi Modernitesinin Sonu / Muhafazakâr Bir Dönüm Noktasının Tarihi, Çev. Zeynep Bursa, Ayrıntı Yay., 2016)
Solun Melankolisi-Marksizm, Tarih ve Bellek, Çev. Elif Ersavcı, İletişim Yay. 2018.
DEVRİM - BİR ENTELEKTÜEL TARİH
Enzo Traverso
Ayrıntı Yayınları, 2024
Çeviri: Osman S. Binatlı
Tür: Tarih
384 s.
