İstanbul Ayaklar Altında

Elvan Arpacık’ın derlediği öykü seçkisi “İstanbul Ayaklar Altında” yayımlandı. Sanat yapıtlarına ve tarihî eserlere odaklanan on beş öyküde İstanbul’un belleğinin izlerini sürerken silinmeye yüz tutan bu izlerin öykü aracılığıyla tutulan kaydına tanıklık ediyoruz.

İstanbul’un tarihine yapılacak bu kurgusal yolculukta okura eşlik edecek öykülerdeki eserler ve mekânlar: Mecidiyeköy Likör Fabrikası, Katırcıoğlu Han, Pembe Konak, İnci Pastanesi, Akdeniz Heykeli, Tepebaşı Tiyatrosu ve Gotlar Sütunu, Tatavla-Mihrişah Valide Sultan/Mesohori Çeşmesi, Harikzedegân Evleri, Naum Paşa Konağı, Varhatyan-Varhatoğlu-Mustafa Bey Apartmanı, Paşabahçe Tekel Fabrikası, Kocataş Yalısı, Botter Apartmanı ve Sulukule.

Sözcükleriyle öykülere hayat veren yazarlar: Elvan Arpacık, Hüseyin Karagöz, Yasemin Pforr, Hediye Nar, Billur Akgün, Canan Kuzuloğlu, Meltem Uzunkaya, Zeki Paralı, Nurdan Atay, Sultan Deliklitaş, Nezir Suyugül, Arif Kâmil Olgun, Dilek Yılmaz, Seçil Örnek ve Nalan Barbarosoğlu.

Önsöz: Elvan Arpacık

Kalbi Kırık İstanbul

Yüzyıldan yüzyıla kültürleri birbirine bağlamış, topraklarından çok sayıda uygarlık geçmiş, melez kültürler yaratmış, Roma, Bizans ve Osmanlı’ya başkentlik etmiş bir kent İstanbul.

Bu değerli geçmişin eşsizleştirdiği kent, bugünkü hoyrat değişimin yol açtığı harabiyette olağanüstü zengin belleğini hakkıyla koruyamıyor ne yazık ki.

Eski mekânları para odaklı özensiz restorasyonlarla bugüne montajlamak, dünü bugünle temas ettirmek anlamına gelmediği gibi, geçmişle gelecek arasında sağlıklı bir ilişki de değil.

İstanbul gibi her taşın altından tarih çıkan bir kent için, özgünlüğüne zarar vermeden koruyup yaşatacak, dünya kültürüyle bütünleştirecek özel çözümler üretilmeli. 

Kent son yıllarda düzensiz göçlerin yol açtığı sorunlarla uğraşırken, yetmezmiş gibi, gözü paradan başka bir şey görmeyenlerin de hışmına uğradı.

Aşırılık her şeyi olduğu gibi İstanbul’u da öldürüyor. 

Bugün, büyük bir kaos ve girdapla boğuşan İstanbul, toplumsal şizofreninin sahnesi âdeta.

İşte bunlardan yola çıkarak yazıldı kitaptaki öyküler.

İstanbul’un mekân, semt ve simgesel anlam taşıyan sanat yapıtlarına odaklanan öyküler, bellek izlerine dönme ve gerçeğin peşine düşme çabası içinde, elimizden kayıp giden kentin son çığlıklarını edebiyat aracılığıyla kayda geçiriyor. 

Arka Kapak: Nalan Barbarosoğlu

daha yazı bile bulunmadan

neolitik çağ’ın tüm alet edevatıyla yerleşik hayat kurmuş 

insan soyu istanbul coğrafyasında. 

sekiz bin beş yüz yıldır tabanı toprağa basan,

doğanın sunduklarına kendi meşrebince ‘şükür’ duyan, 

barınak kuran, çoluk çocuğa karışıp geleceğe nişane bırakan 

milyonlarca insanın kalp atışını kendi ruhuna katmış 

istanbul dediğimiz toprak parçası. 

kendi ruhunu üflemiş bağrında doğanlara, 

yurt arayıp kollarına sığınanlara. 

ruhundan ruh vermiş, ruhlarından ruh almış.

ama bugün [2024] bin yıllardır sürüp giden doğal aktarım 

âdeta ‘göklerden inen’ bir satırla öyle bir böldü ki hayatı, 

inanılmaz ama ‘para para para’ diye bakan gözlerin 

istilasına öyle göz yumdu ki...

içinde boğularak soluk alıp vermeye çalışanların ruhu

çoban ateşi öykülerle bir isyanı harlamaya çalışıyor.

peki ya sizin ruhunuz hangi safta can buluyor?

İSTANBUL AYAKLAR ALTINDA

Hazırlayan: Elvan Arpacık

PND Kitap, 2024

172 s.

Tür: Öykü