ON SORU: Arzu Erkan Yüce
Bu hafta ONSORU'da konuğumuz psikiyatr-psikoterapist Dr. Arzu Erkan Yüce. Yüce, sözü kitaba ve okumaya getirdiğimiz sorularımıza içtenlikle yanıt verdi. Küçük anketimiz, dolu dolu bir söyleşiye dönüştü.
1. Neler yapıyorsunuz?
Psikiyatr, psikoterapist olarak oldukça yoğun bir çalışma hayatım var. Önümüzdeki hafta Kültür Üniversitesi’nde bahar dönemi derslerimiz başlıyor, öğrencilerimizle buluşacağım için sevinçliyim. Bunlar dışında şu sıralar toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadına yönelik şiddet ile ilgili bazı sivil toplum kuruluşları, belediye, üniversite, kurumlar ve medya ile birlikte yürüttüğümüz çeşitli projeler ve pandemi döneminde ruh sağlığı ve şiddet hakkındaki birtakım akademik çalışmalarla epeyce meşgulüm. Bu iki ayın ajandası, söyleşi ve seminerlerle dolu, oldukça hareketli geçecek. Bir yandan, çok yazarlı üç akademik kitap içindeki sorumlu olduğum bölümleri son teslim tarihine yetiştirmeye çalışıyorum. Psikeart Dergisi, Rağmen Kitap Dizisi ve Bavul Dergi’de düzenli olarak yazıyorum. Kendimle Karşılaşmalar adında bir podcast ve Youtube kanalım var, biraz ihmal etmiştim son zamanlarda, elimden geldiğince aktif tutmaya çalışıyorum. En heyecan verici olanıysa kendi kitabımın hazırlıkları. Bunca yoğunluk ve İzmir depreminden ailecek zarar görmemiz nedeniyle biraz ötelendi ancak yayımlandığında içime sinen bir çalışma olacağını düşünerek teselli buluyorum.
2. En son hangi kitabı okudunuz?
Ben genelde birkaç kitabı eşzamanlı olarak okuyorum. Bazen uygulamalar üzerinden dinlediğim sesli kitaplar bunlara ekleniyor. Dergiler ve öyküler, uzun uzadıya bir kitaba kendimi veremediğim yoğun dönemlerde ilaç gibi geliyor. Bir süredir kurgu dışı okumalarım ağırlıktaydı. En son Andrew Solomon’un Armut Dibine Düşmeyince’sini bitirmeye çalışırken, geçtiğimiz hafta Sinem Sal’ın yeni romanı Bizim Zamanımız’ı, Sepin İnceer’in bilgelik dolu Noa Monark Kelebekleri ve Her Şey (çocuk kitabı demeye dilim varmıyor, çok daha ötesi) ve Susanna Tamaro‘nun genç okurlar için kaleme aldığı Kaplan ve Cambaz kitabını okudum. Sonuncusu, 12 yaşındaki kitap kurdu kızımın önerisi. Onun okuduğu ve önerdiği kitapları, hızına yetişemesem de, ne yapıp edip okumaya çalışıyorum. Sonrasında kitap ve hayat hakkında söyleşmeye bayılıyoruz. Okuduğum bu dört kitabı da ilgilenenlere gönülden öneririm. Sepin’in yeni yayımlanan Ağıtların Tanrısı kitabı okuma listemdekilerin başında geliyor.
3. En son ne zaman kitap hediye ettiniz? Kime?
En son geçtiğimiz hafta, kızıma, eşime ve kendime kitap hediye ettim. Kızıma kendi seçtiği kitaplar dışında Ursula’nın tüm masal kitaplarını; kendime Can Yayıncılık’tan çıkan Orhan Veli Bütün Şiirlerini, eşime de kendi okumak istediğim Ayfer Tunç’un Osman romanını aldım😊 Bu soruyla fark ettim ki pandemi sürecindeki izolasyonda ev halkından başkasına kitap hediye etmemişim. Kitap hediye etmeyi ve almayı seviyorum. Kendimi tutamadığım konulardan biri kitap alışverişi. Ailecek kitap okumaya düşkünüz, çoğunlukla o sırada okuyabileceğimizden fazlasını aldığımızı söyleyebilirim.
4. Keşke hiç okumamış olsaydım, böylece ilk kez okumanın mutluluğunu yaşayabilirdim dediğiniz bir kitap var mı? Hangisi?
Kurtlarla Koşan Kadınlar- Clarissa Pinkola Estes
Sadece mutluluğunu değil; hayata, ilişkilere bakışımı değiştirmemde, güçlenme ve kendimi dönüştürme yolculuğumdaki benzersiz etkisini tarif edemem. Her kadının mutlaka okumasını dilerim. Hatta okuma gruplarına katılmanın çok daha etkileyici olacağını düşünüyorum. Şimdilerde Ebrar Güldemler'in yönderliğinde bir araya gelen bir okuma kabilesinin haftalık buluşmalarına zamansızlıktan katılamadığım için çok hayıflanıyorum. Umarım tekrarı olur.
5. Edebiyat mı kurgudışı mı?
Her ikisi de. Hem mesleğim hem ilgi alanlarım gereği, hem de yazılarıma/söyleşilerime kaynaklık etmesi bakımından oldukça geniş bir skalada yer alıyor okuduklarım. Dönem dönem birbirinin önüne geçseler de genelde eşzamanlı olarak hem edebiyat hem de kurgu dışı, ikiden fazla kitabı eşzamanlı okuyor/dinliyor oluyorum. Sesli kitap uygulamasında daha önce okuduğum bir kitabı dinlemeyi ya da çok yoğun dikkat gerektirmeyen eserleri dinlemeyi tercih ediyorum. Çünkü dinlerken dikkatim kolay dağılıyor, üstelik okurken altını çizmek, notlar almak vazgeçilmez benim için. Dinlerken bu not alma işini beceremiyorum.
6. Bir kitabın içine girme imkânınız olsa bu hangi kitap olurdu?
Hep Yuvaya Dönmek - Ursula K. Le Guin bir de Gülten Akın şiirleri.
7. Hangi kitabı yazmış olmak isterdiniz?
Yazmakta olduğum kitabı yazmayı😊
Damızlık Kızın Öyküsü- Margaret Atwood
Toplumsal gerçekleri ve ikiyüzlülükleri, içinde bulunduğu çağa meydan okuyarak sansürsüz, cesur ve özgürce yazan; devrimci, zekâsına ve yaratıcılığına hayran bırakan yaşsız bir yazar olabilmeyi dilerdim.
8. Edebiyat uyarlamalarına (Film, dizi, oyun, resim, müzik) nasıl bakıyorsunuz? Uyarlansa ne güzel olur dediğiniz bir eser var mı?
Sanat eserlerinin yeniden üretilmesi ve yorumlanmasını zenginleştirici buluyorum. Özellikle müzik, dans, resim ve heykel gibi alanlarda yapılan uyarlama ve yorumlardaki sonsuz yaratıcılık olasılığı beni çok etkiliyor. Elbette uyarlandıktan sonra bambaşka bir yapıta dönüşüyorlar. Yüzüklerin Efendisi serisi en etkilendiğim kitaplardandır, büyüsü bozulacak endişesiyle filmlerini izlemeye uzun yıllar direnmiştim. Bir film ya da tiyatro oyunu olarak izlemeden önce kitabı okumuş olmayı tercih ederim. Önce film/dizi/oyun olarak izlemişsem sonra kitabını okumaya isteksizlik duyabiliyorum. Bazı eserleri okuduktan sonra film olarak izlediğimde hayal kırıklığına benzer bir duygu, pişmanlık yaşasam da, bazılarını çok daha çarpıcı bulduğum olmuştur.
9. Yaşasaydı da daha çok kitap yazabilseydi dediğiniz yazar kim?
Virginia Woolf ve Ursula K. Le Guin
10. Bu soruları başka kime soralım? Kimin cevaplarını merak ederdiniz?
Sinem Sal ve Ayşen Şahin. Size ve Litera ailesine bu keyifli söyleşi için teşekkür ederim.
Dr. ARZU ERKAN YÜCE
Uzm. Dr. Arzu Erkan Yüce; tıp fakültesi ve psikiyatri ihtisasını Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlamıştır. İstanbul Kültür Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde doktor öğretim görevlisidir, Kişiler Arası İlişkiler ve Aile Terapileri derslerini anlatmaktadır. İzmir’deki muayenehanesinde psikiyatrist ve psikoterapist çalışmaktadır.
Türkiye Psikiyatri Derneği ve Anadolu Psikoterapi Derneği’nin Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler sertifikalı eğitimcilerindendir. Academy of Cognitive Therapy onaylı “International Diplomate” ve Bilişsel Davranışçı Terapist’tir. Cinsel Terapist olarak The European Federation of Sexology & The European Society for Sexual Medicine “International Psychosexual Therapist” unvanını almıştır. Uluslararası Şema Terapi Derneği; Bağlamsal Davranışçı Bilimler Derneği, Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği ve Dr. Russ Harris tarafından verilen Kabul ve Kararlılık Terapisi ve Mindfulness eğitimlerini tamamladı.
Türkiye Psikiyatri Derneği Medya ve Ruh Sağlığı Çalışma Birimi eş koordinatörüdür.
Türkiye Psikiyatri Derneği Kadın ve Ruh Sağlığı, Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler, Medya ve Ruh Sağlığı, Telepsikiyatri, Cinsellik ve Cinsel Bozukluklar, Erişkinlerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi üyesidir. Türkiye Psikiyatri Derneği Sosyal Medya Kurulu’nda görev almıştır. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapy and Research Yayın Danışma Kurulu üyesidir. Türkiye Psikiyatri Derneği, İzmir Tabip Odası, Anadolu Psikoterapi Derneği, Academy of Cognitive Therapy, Kognitif ve Davranış Terapileri Derneği, Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği, Aids ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Derneği üyesidir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu El Kitabı, Klinik Uygulamada Bilişsel Davranışçı Terapi kitaplarında bölüm yazarlığı yapmıştır. Psikeart Dergisi, Rağmen Kitap Dizisi, Bavul Dergi ve Psychologies Türkiye Dergisi yazarlarındandır. Toplumu bilgilendirmeye yönelik “Kendimle Karşılaşmalar” isimli bir podcast ve Youtube kanalı vardır.
İnsan davranışı, ilişkiler, ruh sağlığı, psikoterapiler ve toplumsal cinsiyet eşitliği konularında kurs, seminer ve atölye çalışmaları düzenlemekte; medya ve yeni medyada, bilimsel kongrelerde ve sosyal sorumluluk projelerinde, eğitmen/konuşmacı/yazar olarak görev almaktadır.
